شین اسپلینت یک مشکل رایج مربوط به ورزش است. اصطلاح “شین اسپلینت” به درد در امتداد لبه داخلی استخوان درشتنی (تیبیا) گفته میشود. شین اسپلینت معمولا پس از فعالیت فیزیکی ایجاد میشود. این درد غالبا با دویدن همراه است. هرگونه فعالیت ورزشی شدید میتواند باعث ایجاد شین اسپلینت شود، به خصوص اگر تازه یک برنامه تناسب اندام را شروع کرده باشید. اقدامات ساده میتوانند درد شین اسپلینت را تسکین دهند. استراحت، یخ و کشش اغلب کمککننده هستند. اگر مراقب باشید که در ورزش روزانه زیادهروی نکنید، این مراقبت به جلوگیری از بازگشت شین اسپلینت کمک میکند.
شین اسپلینت چیست؟
شین اسپلینت (سندرم فشار داخلی تیبیا) التهاب غلاف عضلات، تاندونها و بافت استخوانی اطراف استخوان درشتنی است. درد معمولا در امتداد مرز داخلی استخوان درشتنی، جایی که عضلات به استخوان متصل میشوند، احساس میشود. درد شین اسپلینت غالبا در لبه داخلی تیبیا (درشتنی) احساس میشود.
علت به وجود آمدن شین اسپلینت
به طور کلی، شین اسپلینت زمانی ایجاد میشود که در اثر فعالیت مکرر، عضله و بافت استخوان (پریوست) در پا بیش از حد کار کنند.
شین اسپلینت غالبا پس از تغییرات ناگهانی در فعالیت فیزیکی رخ میدهد. این تغییرات میتوانند تغییر در تناوب باشند، مثلا افزایش تعداد روزهایی که در هفته ورزش میکنید.همچنین تغییر در طول و شدت، مثلا دویدن در مسافتهای طولانیتر یا در تپهها، میتواند باعث ایجاد شین اسپلینت شود.
سایر عواملی که باعث ایجاد شین ا سپلینت میشوند عبارتند از:
• داشتن کف پای صاف یا قوسهای سخت غیر طبیعی
• ورزش با کفش نامناسب یا فرسوده
دوندهها در معرض بالاترین خطر ابتلا به شین اسپلینت هستند. رقصندگان و افراد تازهوارد در ارتش دو گروه دیگری هستند که مکرر دچار این بیماری میشوند.
صافی پا میتواند باعث افزایش فشار در عضلات پایین پا در حین ورزش شود.
نشانههای شین اسپلینت
شایعترین علامت شین اسپلینت، درد در امتداد مرز استخوان درشتنی است. ورم خفیف در محل نیز ممکن است رخ دهد.
درد شین اسپلینت ممکن است:
• تیز و تیغمانند یا کند و زوقزوقکننده باشد.
• هم در حین ورزش و هم بعد از آن رخ دهد.
• با لمس محل درد، تشدید شود.
معاینه پزشک
پس از بحث درباره علائم و سابقه پزشکی، پزشک ساق پا را معاینه میکند. تشخیص دقیق بسیار مهم است. گاهی ممکن است مشکلات دیگری وجود داشته باشند که میتوانند در بهبودی تأثیر بگذارند.
ممکن است پزشک، برای رد کردنِ سایر مشکلات ساق پا آزمایشات تصویربرداری دیگری تجویز کند. چندین وضعیت میتواند باعث ایجاد درد ساق پا شود، از جمله شکستگی تنشی استخوان، التهاب تاندون و سندروم کمپارتمان مزمن.
پزشک، ساق پایتان را معاینه کرده و وجود درد و حساسیت را در امتداد مرز داخلی استخوان تیبیا (استخوان درشتنی) بررسی میکند.
1. شکستگی استرس استخوان
اگر شین اسپلینت به درمان پاسخ ندهد، ممکن است پزشک وجود شکستگی استرس استخوان را بررسی کند. شکستگی تنشی استخوان، ترک (شکاف) کوچکی در استخوان تیبیاست که در اثر فشار و استفاده بیش از حد ایجاد میشود.
آزمایشهای تصویربرداری به تشخیص شرایط کمک میکنند. بررسی اسکن استخوان و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) غالبا شکستگی تنشی استخوان در تیبیا را نشان میدهند.
2. التهاب تاندون
تاندونها عضلات را به استخوان متصل میکنند. التهاب تاندون زمانی اتفاق میافتد که تاندونها ورم کنند. این وضعیت میتواند درست مثل شین اسپلینت دردناک باشد، به خصوص اگر پارگی تاندونِ درگیر، جزئی باشد. MRIمیتواند به تشخیص التهاب تاندون کمک کند.
3. سندروم کمپارتمان مزمن
وضعیتی غیرمعمولی به نام سندروم کمپارتمان مزمن باعث ایجاد نشانههایی شبیه نشانههای شین اسپلینت میشود. سندرم کامپارتمان یک وضعیت دردناک است که هنگامی رخ میدهد که فشار در عضلات به میزان خطرناکی برسد. در سندروم کمپارتمان مزمن، این فشار با ورزش ایجاد میشود. درد معمولا بلافاصله پس از توقف فعالیت برطرف میشود. آزمایشاتی که برای تشخیص این وضعیت استفاده میشوند عبارتند از اندازهگیری فشار قسمتهای داخلی پا قبل و بعد از ورزش.
راههای درمان شین اسپلینت
درمان غیر جراحی
استراحت
از آنجا که شین اسپلینت معمولا در اثر استفاده بیش از حد ایجاد میشود، درمان استاندارد شامل چندین هفته استراحت از فعالیتی است که باعث درد شده است. در حین بهبودی، انواع فعالیتهای هوازی سبک مانند شنا، استفاده از دوچرخه ثابت یا اelliptical میتوانند جایگزین شوند. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی. داروهایی مانند ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن درد و ورم را کاهش میدهند.
یخ
از بستههای یخ به مدت 20 دقیقه در یک نوبت و چند نوبت در روز استفاده کنید. یخ را مستقیم روی پوست قرار ندهید.
بانداژ فشاری
استفاده از باند فشاری ارتجاعی، از ورم اضافی جلوگیری میکند.
تمرینات انعطافپذیری
کشش عضلات پایین پا ممکن است باعث شود ساق پایتان بهتر شود.
کفش راحتی
پوشیدن کفشی با زیره مناسب در حین کارهای روزمره به کاهش فشار در ناحیه ساق پا کمک میکند.
ارتزها
استفاده از ارتز برای افرادی که کف پای صاف دارند و یا دچار عود مکرر شین اسپلینت میشوند مفید است. کفی کفش میتواند به صافی و ثبات پا و مچ پا کمک کند و فشار را از قسمت پایینی پا بردارد. ارتزها میتوانند به صورت سفارشی برای پای شما ساخته شوند، یا آماده خریداری (off the shelf) شوند.
طب سوزنی
استفاده از این روش در کاهش درد و بازگشت به ورزش موثر بوده است.
بازگشت به ورزش
شین اسپلینت معمولا با استراحت و درمانهای سادهای که در بالا توضیح داده شد برطرف میشود. باید حداقل 2 هفته درد نداشته باشید تا بتوانید به ورزش بازگردید. به خاطر داشته باشید که وقتی به ورزش بازگشتید، باید شدت آن در سطح پایینتری باشد. نباید به همان اندازه که قبلا تمرین میکردید یا به همان مدت، ورزش کنید. قبل از ورزش حتما کاملا گرم کنید. به آرامی تمرینات را افزایش دهید. اگر همان درد را احساس میکنید، بلافاصله ورزش را متوقف کنید. از یک بسته یخ استفاده کنید و یک یا دو روز استراحت کنید. دوباره با شدت کمتری به ورزش برگردید.روند افزایشی ورزش را از قبل هم آهستهتر کنید.
درمان جراحی
تعداد بسیار کمی از افراد برای درمان شین اسپلینت به جراحی نیاز دارند. جراحی در موارد بسیار شدیدی انجام شده است که به درمان غیر جراحی پاسخ نمیدهند. اما مشخص نیست تاثیر جراحی چقدر است.
پیشگیری
کارهایی هستند که میتوانید برای جلوگیری از ایجاد شین اسپلینت انجام دهید. از یک کفش ورزشی مناسب استفاده کنید. برای رسیدن به تناسب، شکل پایتان را با “آزمایش رطوبت” تعیین کنید. از زیر دوش خارج شوید و روی سطحی پا بگذارید که رد پایتان را نشان میدهد، مانند یک کیسه کاغذی قهوهای. اگر پای صافی دارید، تصویری از کل پایتان را روی کاغذ میبینید. اگر قوس زیادی داشته باشید، فقط سینه و پاشنه پایتان را میبینید. هنگام خرید، به دنبال کفش ورزشی متناسب با الگوی خاص پایتان باشید. بهعلاوه، حتما از كفش مخصوص ورزش خودتان استفاده كنید. دویدن مسافتهای طولانی با کفش کتانی مخصوص تنیس میتواند به ایجاد شین اسپلینت کمک کند. به آرامی سطح تناسب اندام خودتان را بسازید. مدتزمان، شدت و دفعات رژیم ورزشی خود را به تدریج افزایش دهید.
تمرینات جایگزین (cross training)
آهسته دویدن را با ورزشهای سبکی مانند شنا یا دوچرخهسواری جایگزین کنید.
پابرهنه دویدن
در سالهای اخیر، پابرهنه دویدن محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. بسیاری از افراد ادعا میكنند که این ورزش به رفع شین اسپلینت كمك كرده است. برخی تحقیقات نشان میدهند دویدن با پای برهنه فشارهای ضربهای را در بین عضلات پخش میکنند، به طوری که بار بر روی هیچ ناحیهای بیش از حد نخواهد بود. با این حال، هیچ مدرک روشنی وجود ندارد که نشان دهد دویدن پابرهنه خطر هرگونه آسیب را کاهش میدهد.
مانند هر تغییر قابل توجهی در رژیم تناسب اندام، برنامه دویدن با پای برهنه نیز باید خیلی تدریجی شروع شود. با مسافتهای کوتاه شروع کنید تا به عضلات و پاهایتان زمان دهید خود را تنظیم کنند. فشار بیش از حد، خیلی زود میتواند شما را در معرض آسیبهای ناشی از فشار قرار دهد. بهعلاوه، دوندگان پابرهنه در معرض خطر افزایش بریدگی و کبودی در پاهای خود قرار دارند. چندین برند کفش مینیمالیستی وجود دارند که جای “انگشتان پا” در آنها مشخص است و برای اینکه بدنتان به این کفشها عادت کند باید به آهستگی و به مرور از آنها استفاده کنید.
اگر شین اسپلینتتان بعد از استراحت و انجام سایر روشهای توضیحدادهشده در بالا بهبود نیافت، حتما به پزشک مراجعه کنید تا مشخص شود آیا چیز دیگری باعث درد پا شده است یا خیر.