عمل پیوند منیسک زانو
منیسک چیست؟
منیسک ضربهگیر کوچکی به شکل C است که در حاشیههای زانو قرار گرفته و دارای بافت شبه غضروفی است. منیسک زانو وظیفه جذب شوک، رساندن مواد مغذی، روان کننده و نرم کننده به غضروف مفصلی، تسهیل در سر خوردن مفصل، جلوگیری از کشیده شدن بیش از حد و محافظت از مفاصل را بر عهده دارد. با توجه به محل قرارگیری منیسک پا، این بالشتک ممکن است در اثر ضربه یا فرسودگی ناشی از سن بالا دچار آسیب شود و در صورتی که میزان آسیب بالا باشد، پزشک معالج مجبور به عمل پیوند منیسک زانو خواهد شد.
علت پارگی منیسک زانو چیست؟
اغلب پارگیهای منیسک به دلیل آسیب دیدن حاد زانو و حرکات ناگهانی زانو در هنگام نشستن و افتادن در طول فعالیتهای ورزشی اتفاق میافتد. همچنین باید اشاره کرد که آسیب دیدگی منیسک میتواند به علت تغییرات ناشی از سایش و پارگی نیز رخ دهد. به طور کلی با افزایش سن منیسک ضعیفتر و شکنندهتر میشود و به همین دلیل آسیب پذیرتر خواهد بود.
به منظور انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو پزشک در ابتدا شکافی در جلو مفصل ایجاد کرده و پس از آنکه پوست و بافتهای زیر پوستی استخوان کشکک را کنار زد، استخوانهای ران و درشت نی قابل مشاهده هستند. سپس با استفاده از اره برقی مخصوص برشهایی در قسمت پایینی استخوان ران به وجود میآورد که با این برشها میتوان غضروف را به صورت کاملا برداشت و استخوان ران را برای قرار دادن مفصل مصنوعی آماده کرد.
تمامی این مراحل در قسمت بالایی درشت نی تکرار میشود و پس از آنکه برشی در بالای این استخوان ایجاد شد، سپس قطعهای فلزی با سیمان استخوانی به استخوان درشت نی خواهد چسبید. در مرحله آخر قطعهای پلاستیکی با جنس پلی اتیلن بین قطعات فلزی قرار میگیرد.
انواع پارگی منیسک زانو
پارگی منیسک زانو در انواع و اقسام مختلفی روی میدهد که در صورت بروز هر یک از آنها پزشک معالج از درمان خاصی استفاده میکند.
پارگی افقی
پارگی افقی قابل درمان است و به جای از بین بردن بخش آسیب دیده منیسک ممکن است، دو لبه پارگی افقی توانایی متصل شدن به هم را داشته باشند. اگر پارگی در بخش عروقی منیسک باشد، امکان بهبودی و ترمیم برای آن وجود دارد ولی در صورتی که در قسمت مرکز قرار گرفته باشد، شاید پارگی ترمیم شود ولی بهبود پیدا نمیکند.
پارگی پیچیده
پارگی پیچیده ترکیبی از الگوهای مختلف پارگی است که معمولا شامل پارگی شعاعی و افقی میشود. با توجه به ماهیتی که این نوع از پارگی دارد، درمان آن بدون عمل جراحی و پیوند کار غیر ممکنی است.
پارگی درونی و ناقص
پارگی درونی و ناقص منیسک زانو معمولا با MRI مشخص میشود. این نوع از پارگی منیسک در بسیاری از موارد مشکل خاصی ایجاد نمیکند و آسیبهای پایداری هستند که نیاز به جراحی ندارند.
پارگی شعاعی
یکی از شایعترین پارگیهای منیسک زانو، پارگی شعاعی است که درون ناحیه منحنی شکل منیسک قرار دارد و به دلیل آنکه هیچ خونرسانی در قسمت وجود ندارد، احتمال ترمیم آن بسیار کم است.
دریافت نوبت اینترنتی دکتر آرش شرافت وزیری
علائم پارگی منیسک
- درد در مفصل زانو که معمولا داخل، خارج یا پشت زانو احساس میشود.
- ناتوانی در باز کردن کامل زانو و محدود شدن حرکت دادن آن
- گرفتگی یا قفل شدن
- مفصل زانو
- لنگیدن
- ورم
عوامل موثر بر انتخاب روشهای درمان پارگی منیسک زانو
به طور کلی به منظور درمان منیسک میتوان از دو روش غیر جراحی و جراحی استفاده کرد. معیار استفاده از هریک از این روشها عبارتند از:
تشخیص پارگی منیسک
در صورتی که فردی علائم پارگی منیسک زانو را داشته باشد، پزشک متخصص قبل از هر اقدامی نیاز به بررسی تاریخچه پزشکی کامل و تست زانو دارد که بدین منظور از عکس برداری با اشعه ایکس و MRI استفاده میکند.
روشهای درمان غیر جراحی منیسک زانو
۱. استفاده از روش درمانی R.I.C.E
درمان اولیه پارگی منیسک میتواند شامل پیادهسازی پروتکل R.I.C.E باشد که عبارت است از اجرای موارد زیر:
• استراحت به همراه فعالیتهای اصلاح شده
• قرار دادن کمپرس سرد روی زانو چند بار در روز و هر مرتبه به مدت 15 تا 20 دقیقه
• بستن زانو با استفاده از زانو بند یا یک بریس به منظور جلوگیری از تورم اضافی
• قرار دادن پا بالاتر از سطح قلب در زمان استراحت
در این روش درمانی پزشک معالج ممکن است به منظور کاهش درد و تورم استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی خوراکی را به بیمار توصیه کند.
۲. درمان فیزیکی و ورزش
در بسیاری از موارد درمان منیسک زانو با انجام فیزیوتراپی امکان پذیر خواهد بود که شامل، کشش عضله همسترینگ، کشش فلکسور لنگی، تقویت چهار سر ران، حرکات بیومکانیکی صحیح را به منظور کمک به رهایی فشار وارد شده به زانو فراهم میآورد و فرصتی برای درمان ایجاد خواهد کرد. در طول درمان فیزیکی که با فیزیوتراپی انجام میشود، گاهی ممکن است پزشک از داروهای خوراکی استفاده کند که میتوان باعث کاهش میزان التهاب و درد شود.
۳. تزریق به منظور درمان آسیب دیدگی منیسک
اگر درد بیمار با فیزیوتراپی و گذشت زمان بهبود پیدا نکرد، پزشک با انجام تزریق به داخل زانو میتواند به کاهش التهاب و بهبود حرکت عضله کمک کند. تزریق استروئید به زانو که یک ضد التهاب قوی است، کاهش التهاب را به همراه دارد ولی آسیب دیدگی منیسک را برطرف نمیکند. با تزریق استروئید فرد میتواند حرکات فیزیوتراپی را بهتر انجام دهد.
جدول زمانی
جدول زمانی وقت ملاقات
ساعت |
شنبه |
یکشنبه |
دوشنبه |
سه شنبه |
پنجشنبه |
---|---|---|---|---|---|
09:00 |
|||||
14:00 |
|||||
15:00 |
|||||
16:00 |