علاوه بر نوع پارگی مینیسک، سن، سطح فعالیت و هرگونه آسیبدیدگی مربوط به آن در برنامه درمان پارگی منیسک مهم است.
درمان منیسک
نحوه درمان پارگی منیسک توسط جراح ارتوپدی، به نوع پارگی، اندازه و محل آن بستگی خواهد داشت.
یک سوم بیرونی مینیسک، ذخیره خونی قویای دارد. پارگی در این ناحیه “قرمز”، ممکن است به خودی خود بهبود یابد، و یا اغلب اوقات میتوان آن را با جراحی ترمیم نمود. پارگی طولی نمونهای از این نوع پارگی است.
در مقابل، دو سوم داخلی مینیسک فاقد منبع خون است. پارگی در این منطقه “سفید”، بدون وجود مواد مغذی خون، قابل بهبود نیست. این پارگیهای پیچیده غالباً در غضروفهای نازک و فرسوده قرار دارند. از آنجا که این بخشها دوباره به هم پیوند نمیخورند، پارگیهای این ناحیه معمولا با جراحی ترمیم میشوند.
علاوه بر نوع پارگی مینیسک، سن، سطح فعالیت و هرگونه آسیبدیدگی مربوط به آن در برنامه درمانی مهم است.
درمان بدون جراحی منیسک
اگر پارگی مینیسک، کوچک و در لبه خارجی باشد ممکن است نیازی به ترمیم جراحی نباشد. درصورتیکه علائم ادامه نداشته باشد و وضعیت زانویتان ثابت شود، ممکن است درمان غیر جراحی کافی باشد.
RICE. پروتکل RICE برای اکثر آسیبهای مربوط به ورزش موثر است. RICE مخفف کلمه Rest به معنی استراحت، Ice به معنی سرد کردن، Compression به معنی فشردهسازی یا بانداژ، و Elevation به معنی بلند کردن است.
- استراحت. فعالیتی که باعث آسیب شده است را مدتی انجام ندهید. پزشک ممکن است استفاده از عصا را برای جلوگیری از فشار وزن بر روی پا توصیه کند.
- سرد کردن. از کیسه یخ چند نوبت در روز و هر نوبت به مدت 20 دقیقه استفاده کنید. یخ را مستقیما روی پوست قرار ندهید.
- بانداز. برای پیشگیری از تورم زیاد و از دست دادن خون، از یک باند فشردهسازی الاستیک استفاده کنید.
- بلند کردن. برای کاهش تورم، هنگام استراحت بدنتان را خم کرده و پایتان را بالاتر از قلب قرار دهید.
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی. داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن باعث کاهش درد و تورم میشوند.
درمان جراحی پارگی منیسک
اگر علائم پارگی منیسک با وجود درمان غیر جراحی ادامه یابد، پزشک ممکن است جراحی آرتروسکوپی را پیشنهاد کند.
رویه جراحی. آرتروسکوپی زانو یکی از شایعترین روشهای جراحی است. در این روش، یک دوربین مینیاتوری از طریق یک برش کوچک (پورتال) وارد بدن میشود. این دوربین، نمای واضحی از داخل زانو فراهم میکند. جراح ارتوپد ابزارهای جراحی کوچک را از طریق پورتال های دیگر وارد میکند تا پارگی را اصلاح یا ترمیم کند.
تصویر و عکس بالا یک دوربین و ابزارهایی را نشان میدهند که از طریق پورتالها وارد زانو شدهاند.
- منیسکتومی جزئی. در این روش، بافت آسیبدیده مینیسک برداشته میشود.
- ترمیم مینیسک. برخی از پارگیهای مینیسک را میتوان با بخیه زدن (دوختن) قطعات پارهشده به هم ترمیم کرد. اینکه آیا میتوان پارگی مینیسک را با روش ترمیم، با موفقیت درمان کرد به نوع پارگی و همچنین وضعیت کلی مینیسک آسیبدیده بستگی دارد.
(چپ): نمای نزدیک از منیسکتومی جزئی.
(راست): ترمیم پارگی مینیسک با بخیه.
پس از بهبودی اولیه، پزشک تمرینات توانبخشی تجویز میکند. ورزش منظم برای بازیابی تحرک و قدرت زانو ضروری است. با تمریناتی برای بهبود دامنه حرکتی خود شروع خواهید کرد. تمرینات تقویتکننده به تدریج به برنامه توانبخشی اضافه میشود.
در بیشتر موارد، توانبخشی را میتوان در خانه انجام داد، اگرچه ممکن است پزشک، فیزیوتراپی را توصیه کند. زمان توانبخشی برای ترمیم مینیسک حدود 3 ماه است. مینیسکتومی زمان کمتری برای بهبود لازم دارد- تقریبا 3 تا 4 هفته.
بهبودی منیسک
پارگی مینیسک از آسیبهای بسیار شایع زانو است. با تشخیص، درمان و توانبخشی مناسب، اغلب بیماران به تواناییهای قبل از آسیبشان بازمیگردند.