امروزه صنایع طراحی و ساخت قطعات پروتزی، بیشتر در زمینه شبیه سازی حرکات قطعات پروتز پا یا دست، با اندامهای طبیعی تلاش میکنند. هر چقدر سرعت حرکت مفاصل پروتزی به خصوص، مفصل پروتزی زانو، به مفصل زانوی طبیعی نزدیکتر و شبیهتر باشد، فرد راه رفتن نرمالتر و مناسبتری را تجربه خواهد کرد. راه رفتن مناسب برای یک فرد قطع عضو بالای زانو، فواید زیادی مانند خستگی و آسیب ثانویه کمتر، اعتماد به نفس و تحرک بیشترو در نهایت روحیه بهتری را به ارمغان میآورد.
مفاصل پروتزی زانو برای قطع عضوها بعد از جنگ جهانی به علت تعداد انبوه افراد قطع عضو، بسیار متنوع شد. طراحی و ساخت و معرفی این مفاصل از نمونههای ساده مکانیکی آغاز شد و در ادامه با پیشرفت تکنولوژیهای مختلف، نمونههای پیشرفته و هوشمند این مفاصل هم در دهههای اخیر به بازار عرضه شد.
بیشتر تمرکز سازندگان بر نحوه کنترل و سرعت حرکت خم و راست شدن مفصل زانوی پروتزی، بوده است. یکی از راههای کنترل سرعت خم و راست شدن مفصل زانوی پروتزی، استفاده از سیستمهای هیدرولیکی است. در ساختار این گروه، درون مخزن پیستون از روغن استفاده شده است. استفاده از یک سیال مایع باعث بروز رفتارهای شبیهتر به پای طبیعی در خم و راست شدن مفصل پروتزی زانو میشود و حرکت مفصل نرمتر، ثبات آن بیشتر و تطابق آن با حالتهای راه رفتن بیشتر است.
نحوه تنظیم سیلندرهای مفصل هیدرولیک
روی سیلندرهای مفصل هیدرولیک پیچهای تنظیمی وجود دارد که با سفت یا شل کردن آنها میتوان سرعت حرکت مایع در داخل سیلندر و از آنجا سرعت خم و راست شدن مفصل زانوی پروتزی را تنظیم کرد. در نمونههای اولیه این نوع مفاصل تنظیم شل یا سفت کردن پیچهای تنظیم بوسیله کارشناس پروتز انجام میشود ولی در نمونههای پیشرفته آن این امر توسط موتورهای الکتریکی و با کنترل الکترونیکی انجام میشود.
در مفاصل هیدرولیکی هوشمند، سرعت راه رفتن فرد با حسگرهای بکار رفته در ساختار پروتز و با اندازه گیری از مفصل زانوی مقابل، انجام میشود. بعد از ارزیابی سرعت راه رفتن در زانوی سالم فرد، موتورهای الکتریکی برای سفتی یا شلی پیچها عمل میکنند و فرد میتواند سریعتر و یا کندتر راه برود.
وزن این مفاصل معمولا زیاد است و قیمت آنها گران است. این مفصل برای افراد جوان و فعال بسیار مناسب است. روغن بکار رفته در ساخار این مفاصل در برابر نیروی زیاد که مثلا از دویدن یا پریدن بر مفصل وارد میشود یک مقاومت متناسب با نیروی وارد شده ایجاد کرد و این موضوع باعث میشود تا مفصل هیچگاه به صورت ناگهانی خم نشود.